Wódka

Czym jest wódka?

Według norm unijnych wódka to mieszanina spirytusu z wodą, mająca nie mniej niż 37,5% alkoholu. Oczywiście w praktyce wymagań jest znacznie więcej, bo pojawia się tam wymóg takiej destylacji lub rektyfikacji, aby spirytus maksymalnie oczyścić z kongenerów powstających w procesie fermentacji skrobi z ziemniaków, zbóż lub innych produktów rolnych.

Tyle podejścia formalnego – wódki to po prostu mocne destylaty, które przeważnie mają słaby smak lub są pozbawione smaku, przy czym nie dotyczy to wódek aromatyzowanych, a te, jak się okazuje, wcale nie są nowością na rynku, bo na przykład ouzo jest trunkiem bardzo klasycznym, a przy tym zdecydowanie się wyróżniającym smakiem i aromatem. Co ważne, konsystencja wódek może być bardzo różna w zależności od tego, z czego i w jaki sposób zostały wyprodukowane, więc nawet między pozornie podobnymi trunkami różnice mogą być znaczące.

Jakie są rodzaje wódek?

Kategoryzacje wódek zdecydowanie nie nadążają za rynkiem, bo już sam podział na wódki czyste i smakowe tak naprawdę nie wyczerpuje wszystkich możliwości. Sposobów aromatyzowania jest bowiem sporo i też mogą one wpływać na odbiór trunków.

Jeśli chodzi o wódki czyste, to tutaj podział jest w miarę czytelny:

• wódki zwykłe, czyli produkowane z rektyfikowanego spirytusu;
• wódki wyborowe – po dwukrotnej destylacji;
• wódki luksusowe – destylowane kilka razy;
• wódki premium i superpremium – nie tylko kilka razy destylowane, ale jeszcze dodatkowo filtrowane.

To jednak nie jest jedyna klasyfikacja będąca w użyciu. Można też podzielić wódki według gatunku i wygląda to tak:

• wódka zwykła – mieszanka destylatów owocowych i ziołowych;
• wódka naturalna – alkohol na z destylatów nierektyfikowanych;
• bimber – trunek na bazie spirytusu destylowanego i nierektyfikowanego.

W poruszaniu się między tymi kategoriami dość mocno przeszkadzają też względy kulturowe. O ile bowiem w naszej części świata dominowały od dawna wódki zwykłe z destylatów i bez dodatków smakowych, o tyle już południowa Europa chętniej sięgała po najróżniejsze dodatki i tam różnorodność wódek jest znacznie większa.

Jak podawać wódkę?

Tutaj też trudno o jednoznaczną odpowiedź. Można jej udzielić w stosunku do poszczególnych grup produktów, bo na przykład wódki luksusowe co do zasady podaje się schłodzone (ale nie zmrożone). Powinny mieć temperaturę 6-10˚C. Już jednak niektóre wódki destylowane raz, w tym szczególne rodzaje wódek z ziemniaków, poleca się podawać w temperaturze pokojowej. Wódki aromatyzowane często się mrozi, podobnie jak podstawowe wódki zwykłe.

O ile przeważnie wódki podaje się w małych kieliszkach, o tyle już to, czy taki kieliszek ma mieć nóżkę, czy nie, czy ma być szeroki, czy wąski, to kwestie budzące wiele kontrowersji i najlepiej byłoby się za każdym razem odwołać do instrukcji producenta. Wszystko dlatego, że nawet w przypadku dwóch na pierwszy rzut oka podobnych wódek mogą istnieć różnice w smaku, aromacie czy konsystencji, które producenci chcieliby podkreślić (lub ukryć), zmieniając sposób serwowania.

Do jakich dań pasuje wódka?

Do ogórków. I koniec. Koniec? Nie, nie tylko nie koniec, ale to nawet nie jest najlepsza możliwa odpowiedź!

Wszystko bowiem zależy od gatunku. Czyste wódki faktycznie podaje się do „słowiańskiej deski wędlin”, na której powinny znaleźć się tłustsze wędzonki lub cięższe mięso. Kultowe ogórki, ale też inne konserwowe warzywa lub pieczarki, są w tym zestawieniu tym samym, co oliwki i winogrona przy desce serów podawanej z winem.

To dopiero początek, bo już wódki słodkie, które przy okazji często mają większą lepkość, podaje się do deserów i można ich użyć na przykład przy płonących lodów. W wielu przypadkach na dobrej klasy słodką wódkę można zamienić nawet tradycyjne słodkie wina i taka zamiana będzie miała swój urok.

Wódki ziołowe to kolejna kategoria, do której należy wspomniane już trochę wcześniej ouzo. Mają one wyrazisty, specyficzny, ale wytrawny smak, który sprawia, że świetnie sprawdzają się jako digestif, ale znów – to, do jakich dań będą pasowały najlepiej, jest dość złożone.

Ogólnie rzecz biorąc, warto przy parowaniu dobierać wódki i dania pochodzące z tych samych regionów. Zwykle takie pary są tworzone kulturowo i najlepsza grecka wódka nie będzie pasowała do polskich dań, ale też polskie wódki średnio spiszą się w połączeniu z hiszpańską kuchnią.

Czy wódka nadaje się na prezent?

Wszyscy chórem odpowiedzą, że oczywiście, ale my chcielibyśmy trochę tę odpowiedź zniuansować. Na pewno bowiem nie warto na prezent kupować najtańszej wódki – taki podarunek nie ma żadnego efektu nowości, nie zaskakuje i – szczerze mówiąc – nie zawsze łatwo jest go zagospodarować.

Jeśli wódka ma być ciekawym prezentem, to zdecydowanie warto sięgnąć po te z wyższej półki. Klasa premium i superpremium, szczególnie podana tak, jak należy, to zupełnie inne wrażenia niż te, które towarzyszą wypiciu zwyczajnej wódki. Drugim tropem, którym można pójść, jest zakup na prezent nietypowych wódek. Czy to niespodzianki w formie limitowanych wersji aromatyzowanych, czy wódki regionalne. Te ostatnie często są bardzo, bardzo dalekie klasycznemu wyobrażeniu wódki, więc taki prezent będzie szczególnie zaskakujący, a tym samym przyjemny.

Cena wódki

Najtańsze wódki zwykłe nie są wiele tańsze niż ciekawe wódki gatunkowe, lokalne lub smakowe. Mając do wydania na przykład 60-80 złotych, można rozpocząć poszukiwania całkiem niezłych wódek ziołowych. Będą one świetnym prezentem, ale też otworzą świat absolutnych nowości. Zakup wódek po 200-300 złotych za butelkę też jest oczywiście możliwy, ale to już raczej opcja dla smakoszy, który znają wszystkie możliwości, jakie kryją się w butelkach z bardziej akceptowalną etykietą.