Co to jest wino? Jakie są ich rodzaje?
Wino to napój alkoholowy znany od tysięcy lat. W tym czasie wyprowadzonych zostało mnóstwo odmian winogron, a każde z nich może dać alkohol o inne specyfice. Wino to złożone dzieło sztuki – dostępne w wielu odmianach, rodzajach, kolorach.
Jak powstaje wino?
Wino powstaje na drodze fermentacji alkoholowej winogron (Vitis vinifera), a właściwie moszczu winogronowego. W przypadku wielu gatunków równie ważne będą kolejne procesy, w tym kupażowanie (mieszanie różnych win) i dojrzewanie w ściśle sprecyzowanych warunkach. Pasjonaci winiarstwa wiedzą jednak, że o produkcji wina mówić się powinno już na etapie zakładania winnicy, bo i tutaj podejmowane są decyzje, które przełożą się później na smak, zawartość alkoholu i poziom skomplikowania trunku.
Cały proces jest oczywiście prosty tylko na pierwszy rzut oka. Najlepsi winiarze modyfikują go w taki sposób, aby z soku z winorośli powstały genialne trunki. To jednak temat na tyle szeroki, że poświęciliśmy mu odrębny artykuł, z którym możesz zapoznać się tutaj.
Z czego składa się wino?
Wino powstaje w procesie fermentacji soku z owoców winorośli. I mimo że (przeważnie) właśnie moszcz jest jedynym substratem, to skład win jest bardzo złożony. Wina różnego typu, produkowane w nieco inny sposób, będą różniły się składem chemicznym, a przez to także bukietem i smakiem.
- Zdecydowaną większość trunku stanowi woda. Może jej być od 70 do mniej więcej 90% w całej objętości.
- Bardzo ważnym składnikiem jest oczywiście etanol – to do jego uzyskania prowadzi fermentacja. W winie może być go od kilku do kilkunastu procent, przy czym powyżej pewnej wartości często jest to dodatek (tzw. wina wzmacniane).
- Cukier resztkowy. Do procesu fermentacji potrzebny jest cukier gronowy, natomiast proces jego przetwarzania nigdy nie jest doprowadzany do końca. W winie pozostaje zawsze pewna określona ilość cukru.
- Dodatkowe związki organiczne: polisacharydy, fenole, estry i kwasy organiczne odpowiadają w największej części za skład i aromat trunku, choć ich łączna zawartość w winie jest raczej niewielka.
W zależności od tego, jaki szczep został wykorzystany do produkcji wina i jakie są szczegóły techniczne winifikacji, w winach czasem udaje się zidentyfikować grubo ponad 1000 różnych związków. Niektóre przechodzą z moszczu w formie niezmienionej, inne są efektem działalności drożdży lub innych mikroorganizmów, ale w większości są to substancje wykrywalne najwyżej bardzo czułym sprzętem laboratoryjnym.
Rodzaje oraz klasyfikacja win
Wina dzielić można na różne sposoby, w zależności od tego, jaki jest cel lub podstawa konkretnej klasyfikacji. Każdy podział na swój sposób ułatwia poruszanie się w winiarskim światku.
Owocowe i gronowe
Choć dla wielu osób wina owocowe winami nie są, to definicja jest jasna: jeśli powstały na drodze fermentacji, to mogą być z truskawek, porzeczek, ananasów albo ryżu – to nadal wina. Jeśli jednak trunek jest opisany po prostu jako wino, to na pewno powstał z owoców Vitis vinifera, czyli jest klasycznym winem gronowym.
Podział na kolory
Najbardziej typowym podziałem win jest podział według kolorów na:
To mimo wszystko dość nieprecyzyjna klasyfikacja, jako że niewiele mówi o składzie czy zawartości alkoholu albo dopasowaniu do menu. Owszem, kolory są dobrą wskazówką dla kogoś bardziej obeznanego z szerszą gamą produktów, ale tak naprawdę jest to podział o znaczeniu przede wszystkim marketingowym.
Skala słodyczy
Zdecydowanie bardziej praktycznym z punktu widzenia większości miłośników wina podziałem, jest klasyfikacja na
Nie wnikając w szczegóły formalne (progi przejścia między kategoriami są ustalone na sztywno), jest to klasyfikacja uporządkowana według rosnącej zawartości cukru resztkowego. Różne jego stężenia powstaną w wyniku wcześniejszego zatrzymania fermentacji, ale mogą też być efektem dojrzewania winogron w różnych warunkach albo po prostu doboru konkretnych odmian (nie każda odmiana owoców posiada taki sam skład chemiczny).
Klasyfikacje jakościowe
Z winem jest ten problem, że nawet jeśli powstaje z winogron tej samej odmiany, to w zależności od wieku, dojrzewania, selekcji owoców i wielu różnych czynników może mieć różną charakterystykę. Dlatego najprostszy podział wprowadza klasy win stołowych i gatunkowych, przy czym na to należy nałożyć krajowe systemy klasyfikacji wykorzystujące klucz apelacji i jakości mierzalnej. Wspominamy o tym raczej z kronikarskiego obowiązku, żeby mieć możliwość zaznaczenia, że wina stołowe wcale nie muszą być gorsze – po prostu mają inne zastosowania i inną grupę docelową.
Stwórz własną klasyfikację i sam poznaj wina
Wina nie da się po prostu opisać – je trzeba poznać, więc jeśli zainteresowałeś się winnym tematem, to zapoznaj się też z naszą ofertą. Sprzedajemy wina większości klas z całego świata: sam wyrobisz sobie opinię i poznasz wino tak, jak należy je poznawać, czyli nosem, okiem i podniebieniem.